janowiec nad wisłą dawniej i dziś

Majowy zachód słońca nad zamkiem, Janowiec n/Wisłą. Jump to. Sections of this page. Accessibility Help. See more of Janowiec n/Wisłą on Facebook. Log In. or. Gmina Janowiec ma przyrost naturalny wynoszący . Odpowiada to przyrostowi naturalnemu -10,12 na 1000 mieszkańców gminy Janowiec. W 2021 roku urodziło się dzieci, w tym dziewczynek i chłopców. Średnia waga noworodków to 3 334 gramów. W odległości 55 i 70 kilometrów od Lublina znajdują się dwa bliźniacze miasteczka, które naprawdę warto zobaczyć – Janowiec nad Wisłą oraz Kazimierz Dolny. Atrakcją Janowca są ruiny XVI-wiecznego zamku, niegdyś siedziby magnackich rodów Firlejów, Tarłów i Lubomirskich. Natomiast w Kazimierzu wszystko jest piękne i urokliwe Gmina Janowiec po zimie budzi się do życia! Za nami bardzo udany weekend w Janowcu, kto nie był - niech żałuje :) A na osłodę parę zdjęć z wczorajszego dnia. Dzisiaj kolejna propozycja z cyklu: "jak zbudować domek letniskowy pod nadzorem konserwatora, ale bez jego wiedzy". ;) Jeux De Rencontre Amoureuse En Ligne. Janowiec to wieś położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Janowiec. Znajduje się niedaleko Kazimierza Dolnego, ale tylko w linii prostej. Bo obie miejscowości dzieli rzeka Wisła. Z Janowca do Kazimierza można się dostać przez Puławy lub przez Wisłę promem linowym Janowiec (prom nie kursuje w sezonie jesienno-zimowym). W miejscowości znajdują się ruiny okazałego zamku wybudowanego w I połowie XVI wieku przez Mikołaja Firleja i jego syna – Piotra Firleja. Część zamku została jednak odbudowana i udostępniona turystom - obecnie oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Co ciekawe, do 1975 roku zamek był prywatną własnością Leona Kozłowskiego, który kupił go w 1931 roku. Kozłowski wyremontował tylko dwa pomieszczenia, w których często przebywał. Zamek z przylegającymi do niego gruntami był majątkiem zbyt małym, by objęła go nacjonalizacja w ramach uchwalonej reformy rolnej. W efekcie Kozłowski był jedynym w bloku wschodnim prywatnym właścicielem zamku. Obiecywał, że jak znajdzie skarb ukryty w podziemiach zamku, to go odbuduje. Zamku nie odbudował, co chyba automatycznie nie oznacza, że skarbu nie odnalazł. :) Janowiec został lokowany w 1537 r. na gruntach wsi Serokomla. Prawo miejskie, magdeburskie, dzięki staraniom Piotra Firleja h. Lewart, nadał król Zygmunt I Stary. Prywatne miasto, jedno z dziesięciu jakie Firlejowie ufundowali w XVI w. głównie na obszarze Lubelszczyzny, posiadało swoje władze miejskie oraz sądownictwo, podlegające właścicielowi. Przywilej lokacyjny wyznaczał również terminy jarmarków, które miały wpływać na rozwój gospodarczy ośrodka. Miasto leżące przy ważnej wiślanej przeprawie, miało odtąd rosnąć w siłę u boku leżącego po drugiej stronie rzeki królewskiego Kazimierza. Splendoru miastu dodawały nowo wybudowany zamek oraz rozbudowany znacznie kościół parafialny. Nic nie wiadomo z tego okresu o procesie wytyczania nowego miasta, które zapewne przejęło układ wcześniej istniejącej wsi. Najprawdopodobniej powiększeniu uległ plac rynku przylegający od wschodu do placu kościelnego. Dopiero wydany przez Andrzeja Firleja w 1580 r. dokument noszący znamiona tzw. drugiej lokacji miasta, przynosi szczegółowe regulacje dotyczące urbanistyki. Zachowany do dziś pergaminowy dokument określa przywileje i obowiązki dla mieszczan, w tym: możliwość wybudowania ratusza z jatkami oraz bóżnicy. Położony na wschód od rynku drugi rynek, obecnie plac Wolności, należy wiązać właśnie z postanowieniami dokumentu Andrzeja Firleja. Niektórzy twierdzą, że mógł tu stać ratusz. Do czasów wybuchu II wojny światowej, od wschodniej pierzei placu przylegała murowana bóżnica. Niegdyś Janowiec posiadał kościół szpitalny, pierwotnie drewniany pw. św. Trójcy, fundowany po 1537 r. W 1613 r. wybudowano świątynię murowaną pw. św. Cecylii wraz z przytułkiem dla ubogich (istniały do pocz. XX w. przy ulicy Radomskiej). W okresie świetności miasto posiadało także murowany browar zlokalizowany przy rzece Plewce (obecnie ulica Praga). Janowiec posiada dwa cmentarze: rzymsko-katolicki (XIX w.) usytuowany na zachodnim krańcu miejscowości oraz żydowski (XVI w.) na krańcu wschodnim, przy drodze do przeprawy promowej, zniszczony podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej. Janowiec leżący w miejscu dogodnych przepraw przez Wisłę był często niszczony i grabiony podczas licznych wojen ( w 1655-56 r. - potop szwedzki, w latach 1702-05 - wojna północna oraz I i II wojna światowa). Znamienne dla Janowca jest to, że praktycznie od założenia miasta nie zaszły w jego układzie poważniejsze zmiany. Zawdzięcza to Janowiec po części Wiśle, która podczas wezbrań wody tworzyła od południa rozlewiska, co nie pozwalało na ekspansję budowlaną w tym rejonie. Przeczytaj także: - Perełki kulinarne Polski (4). Ketchup z Serokomli W pobliżu warto zobaczyć: - Zabytkowy kościół w Janowcu k. Kazimierza Dolnego. Gdzie są 500-letnie organy z tego kościoła - nie wiadomo - Ruiny zamku w Janowcu - Dwór z Moniak w Janowcu - Zespół zamkowy w Kazimierzu Dolnym z niepowtarzalnym widokiem na rzekę Wisłę - Wystawę "Żydowski Kazimierz" w kazimierskiej synagodze - Zespół pałacowo-parkowy w „Polskich Atenach” – Muzeum Czartoryskich w Puławach W artykule wykorzystałam teksty z tablic informacyjnych w Janowcu. notatnik 21-22 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA ______________ 25 LAT TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ JANOWCA * Kalendarium ważniejszych wydarzeń z życia TPJ * Władze TPJ w latach 1995-2019 * FOTOTEKA TPJ * Walne Zebrania * Zarządy ______________ AKTUALIA * Zimowe Spotkania Janowieckie 2019 * Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Członków TPJ 2019 * Zapowiedź książki pt. Cmentarz parafialny – cz. II – Biogramy * Spotkanie w sprawie uporządkowania cmentarza żydowskiego w Janowcu (F. Jaroszyński, A. Szymanek) * List intencyjny w sprawie organizacji Festiwalu JAZZnowiec 2020 (F. Jaroszyński) ______________ KRONIKA TPJ (2017-2019) (red.) * Zimowe Spotkania Janowieckie 2017 * Walne Zebranie Członków TPJ 2017 * Janowieckie Spotkania Historyczne 2017 * Archiwum TPJ (2017) (L. Kwasek, A. Szymanek) * Zimowe Spotkania Janowieckie 2018 * Walne Zebranie Członków TPJ 2018 * 100 Lecie Niepodległości (2018) * Janowieckie Spotkania Historyczne 2019 * Struktura przychodów TPJ (L. Kwasek, A. Madej) * Sponsorzy TPJ (1995-2018) (L. Kwasek, A. Madej) * Darczyńcy i kwoty przekazane w 2019 roku (L. Kwasek) ______________ ARTYKUŁY * Janowiec – wyniki badań archeologicznych (Grzegorz Kuś) * Fundacja i erekcja prepozytury i szpitala w Janowcu (Wiktor Zygmunt Łyjak) * Rozpad dóbr ziemskich klucza janowieckiego w latach 1789-1793-1805 (Andrzej Szymanek) * Migracje na terenie i z terenu Powiśla Puławskiego (1944-1948) (Mariusz D. Bednarski) ______________ MISCELLANEA * Poszukiwania archiwalne w Szwecji związane z historią Zamku w Janowcu (Sebastian Wardak) * Dziedzictwo językowo-kulturowe nadwiślańskiej gminy Janowiec (zapowiedź) (Halina Pelcowa, Renata Sykuła) * Janowiec na drodze ku Niepodległej (Paweł Madejski) ______________ VISTULANA * Nieznany przywilej fundacyjny cechu wodnego w Kazimierzu Dolnym (1741) (Andrzej Szymanek) ______________ WSPOMNIENIA * Wspomnienie o prof. dr hab. Zofii (Zosi, "Sophie") Jancewicz 1 voto Brochwicz-Lewińskiej córce Feliksa Tarłowskiego i Marianny z domu Żytkowskiej (Wojciech Brochwicz-Lewiński) * Rodzina Olejarczyków – "KAZIMIERZAKI" (Krystyna Wolska) * Druga wojna światowa – we wspomnieniach Wacława Wolskiego (oprac. Krystyna Wolska) * Rodzina Lachtarów z Mszadli cz. I (Paweł Lachtara) * Pamiętny rok 1942 (Paweł Lachtara) * Aleksandra Teodozja Sowińska (Krystyna Wolska) ______________ POEZJE * "Janowieckie refleksje" (Grzegorz J. Korwin-Szymanowski) ______________ ŹRÓDŁA * Opisanie wyprowadzenia Ciała Świętej Pamięci Jaśnie Wielmożnego Jego Mości Pana Lubomirskiego Wojewody Krakowskiego die 2a 7bris 1727. W Warszawie odprawionego (oprac. Andrzej Szymanek) ______________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Prof. Wacław Bogdan Czapliński (1923-2017) * Prof. Jerzy Antoni Kowalczyk (1930-2018) * Prof. Andrzej Wyrobisz (1931-2018) * Prof. Zofia Jancewicz z domu Tarłowska (1922-2019) Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika notatnik 19-20 SPIS TREŚCI NOWY ZARZĄD. PLANY TPJ (2017-2020) __________________________ KRONIKA TPJ (2013-2016) * Sprawozdanie z działalności TPJ w latach 2012-2015 (L. Kwasek) * Zimowe Spotkania Janowieckie 2012, 2013 (L. Kwasek) * Zimowe Spotkania Janowieckie 2014 (L. Kwasek, M. Wójcik-Gryn) * Koncert trzeciomajowy 2013 (L. Kwasek) * Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze 2013 (L. Kwasek) * Nasze archiwum (L. Kwasek) * Polsko-czeska konferencja naukowa w Janowcu, 6-8 X 2014 (A. Szymanek) * Sesja Naukowa "Media regionalne. Dobre praktyki". Gala AKLAUDa, KUL, 24 IV 2015 (A. Szymanek) * Relacja z XIV Sejmiku Towarzystw Regionalnych - Krasnystaw i Żółkiewka, 7-9 X 2016 (A. Szymanek) * "Spotkanie Miłośników Regionu Poświęcone Prowadzeniu Badań Regionalnych" – WBP H. Łopacińskiego, Lublin, 14 XI 2016 (A. Szymanek) __________________________ ARTYKUŁY * H. Seroka, Herb gminy Janowiec nad Wisłą * L. Zugaj, Gmina Janowiec w latach 1809-1939 * J. Niedziółka, Tradycja związana z "bębnem wielkanocnym" w Janowcu nad Wisłą * W. Z. Łyjak, Organy w Janowcu __________________________ MISCELLANEA * A. Pawłowski, Geoturystyczne hity Małopolskiego Przełomu Wisły w rozwoju produktu turystycznego Janowca nad Wisłą * J. Warowna, Projektowany "Geopark Małopolski Przełom Wisły" szansą rozszerzenia oferty turystycznej okolic Janowca * J. Żurawski, Kapliczka kolumnowa pod wezwaniem św. Mikołaja w Janowcu nad Wisłą * P. Krajewski, Refleksje o janowieckim pejzażu * A. Szymanek, Trzy opowiastki z książki, która będzie - "JANOWIEC. Przewodnik historyczny" Koœściółek św. Cecylii i przytułek dla ubogich Tajemnice kaplicy i studni zamkowej Czy Czarna Dama przybyła na zamek w Janowcu z sonetów Szekspira? * A. Szymanek, L. Kwasek, Publikacje Towarzystwa Przyjaciół Janowca w latach 1996-2015. Działalność lokalna o efektach poza lokalnych * E. Kotrys, M. Goławski, Kreowanie i odnowa przestrzeni publicznej gminy Janowiec. Stan i kierunki zmian __________________________ WSPOMNIENIA * T. Łukasik, Łukasikowie * M. Czaplińska-Knabe, Pani Stasia, Stasieńka, pani Kierowniczka * K. Wolska, Stanisława Szypuła - kierowniczka szkoły * W. B. Czapliński, Powstanie Warszawskie 1944 w świetle przywiędłej pamięci Wacława Bogdana Czaplińskiego "Wrzosa" * K. Czapliński, Było nas sześcioro * [Maria z Czaplińskich Knabe oczami dzieci] __________________________ RODY JANOWIECKIE (1) * Andzelmowie - kilka uwag. Geneza powstania drzewa genealogicznego (S. Jędrych) * Bolesławscy (uzupełnienie) (H. Bolesławska-Twerd) * Rodzina Jana Fijoła (S. Pawłowski, E. Janusz) * Głowaccy (A. Kowalska) * Mieszkańcy ulicy Górnej (M. Wójcik) * Jaślanowie – cz. 1, 2, 3 (B. Jaślan) * Kowalscy (L. Mazur) * Mieszkańcy ulicy Młynarskiej /dawniej Sady/ (S. Pawłowski) * Olejarczykowie (H. Werman) * Mieszkańcy ulicy Praga (M. Wójcik) * Wrotkowscy i Jungowie (H. Wolska) __________________________ VISTULANA * A. Szymanek, Rok Rzeki Wisły 2017 * A. Szymanek, Wisła w publikacjach i projektach konferencyjnych TPJ __________________________ POEZJE Grażyna "Gina" Jusięga, DROGA CZŁOWIEKA ? PRADOLINA WISŁY ? MOJE POJĘCIE WOLNOŚCI Grzegorz J. Korwin-Szymanowski, WIOSNA w JANOWCU Bronisław Białek, USPOKOJENIE [wiersz o kolumnie św. Mikołaja w Janowcu] __________________________ NASZA OKŁADKA - – Kamila Mazurkiewicz-Osiak __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Zmarł ks. Marian Misiak proboszcz niegdyś janowiecki (2013) * Zmarła Maria Knabe z domu Czaplińska (2015) * Zmarła Anna Sułkowska-Nowicka (2016) __________________________ DOBRODZIEJE, DARCZYŃCY, SPONSORZY TPJ * L. Kwasek, A. Madej, Sponsorzy TPJ w latach 1995-2015 Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika notatnik 18 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Sprawozdanie z działalności TPJ w latach 2010-2011 (L. Kwasek) * Wpływy i wydatki TPJ w 2011 (L. Kwasek) * XIII Zimowe Spotkania Janowieckie. Powodzie w Janowcu nad Wisłą: wczoraj, dziś... (A. Szymanek) * IX Janowieckie Spotkania Historyczne Lubomirscy - rodu droga na parnas Rzeczypospolitej (A. Szymanek) * Koncert zespołu muzyki dawnej AMBITUS (M. Stuczyńska) * XIV Zimowe Spotkania Janowieckie / O powodziach Wisły tutejszej ciąg dalszy (L. Kwasek) * Walne Zebranie członków TPJ - 2012 (L. Kwasek) * W latach 2010-2011 minęły bez większego echa janowieckie trzy rocznice (A. Szymanek) __________________________ ARTYKUŁY * Brüske, Tajemniczy zakonnik jednym z pierwszych gości na Zamku Janowieckim w roku 1546 /czyli o wizycie Jana Seklucjana polskiego działacza reformacyjnego w Janowcu/ * Michał Pawlikowski, Krótka historia posła - proboszcza z Góry Puławskiej i Janowca nad Wisłą oraz pewnego mostu na Wiśle * A. Pawłowski, K. Wawer, Ochrona przyrody czy ochrona przeciwpowodziowa? * A. Szymanek, O założeniu Janowca i o tym co działo się wcześniej /Z książki której jeszcze nie ma/ __________________________ WSPOMNIENIA * K. Czapliński, Wuj Michał /Michał Pereświet Sołtan (1881-1966)/ * M. Świątecka, Wspomnienie o Józefie Czaplińskiej * Ruta Czaplińska - krótka biografia * Wspomnienia Franciszka Zająca, /Druga wojna światowa i lata powojenne/ * H. Mielniczenko, Jan Zieleniewski * K. Wolska, Stanisława Szypuła __________________________ RODY JANOWIECKIE (1) * Andzelmowie O swojej rodzinie opowiadał Edmund Andzelm (notował L. Kwasek) * Andzelmowie O teściach Andzelmach opowiadał Czesław Blicharski (notował L. Kwasek) * Bolesławscy (H. Bolesławska-Twerd) * Saga rodu Dębickich (J. Dębicki) * Rodzina Guzowskich (K. Urbanek) * Rodzina Kwasków (L. Kwasek) * Lisiccy O swojej rodzinie opowiadała Helena Kuchowska z domu Karczemna, wnuczka Szymona Lisickiego (notował L. Kwasek) * Rodzina Olejarczyków (T. Olejarczyk) * Dzieje rodzin Rybakowskich i Madejskich (W. Madejska-Paderewicz) * Rodzina Skowyrów (L. Kwasek) * Rodzina Szymańskich (K. Urbanek) __________________________ MISCELLANEA * D. Kopciowski, Janowiec, miasteczko szans i zagrożeń * J. Żurawski, Drugie życie moniackiego dworu /ze wspomnień emeryta/ * A. Szymanek, Wydawnictwa TPJ w światowych bibliotekach i portalach informacyjnych __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE * Recenzja książki Marii Supryn. Archeologia zamku w Janowcu. Dzieje budowli w świetle badań archeologicznych z lat 1976-2001. Kazimierz Dolny 2008 (Andrzej Rozwałka) __________________________ SPROSTOWANIA * Kazimierz Czapliński, Piotrowo, 18 lipca 2010 __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Zmarł Mirosław Olszówka __________________________ DOBRODZIEJE, DARCZYŃCY, SPONSORZY TPJ Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika * L. Kwasek, T. Olejarczyk, Sponsorzy TPJ w latach 1995-2011 notatnik 17 SPIS TREŚCI AKTUALIA * To już... Czy dopiero 15 lat? (Leszek Kwasek) * Dwanaście Zimowych Spotkań Janowieckich (Leszek Kwasek) * Sprawozdanie z działalności TPJ w 2010 roku (Leszek Kwasek, Tadeusz Olejarczyk) * Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz rozwoju gminy Janowiec w okresie 2002-2009 oraz plany na lata 2010-2011 (Tadeusz Kocoń, wójt Gminy Janowiec) * Adam Pyszczak pierwszym laureatem nagrody im. Bolesława Wolskiego (Redakcja) * O potrzebie "systemowej opieki" nad Małopolskim Przełomem Wisły (Andrzej Szymanek) __________________________ ARTYKUŁY * Dariusz Kupisz, Janowiec nad Wisłą w XVII-XVIII wieku * Sebastian Piątkowski, Janowiec i jego mieszkańcy w okresie Królestwa Polskiego (1815-1869) __________________________ WSPOMNIENIA *"Ks. Stanisław Dudziński (1897-1976) o sobie i Maria Sawicka o nim": 1. Ks. Stanisław Dudziński, Pamiętnik (1897-1929) 2. Maria Sawicka, Wspomnienie o moim wuju ks. Stanisławie Dudzińskim * Franciszka Dudzińska, Szkoły mojego życia. W Janowcu nad Wisłą, 1931-1936 * Maria Rutkowska, Pani Janowa Brańska "Janusiowa" * Maria z Czaplińskich Knabe, Nasi sąsiedzi * Maria z Czaplińskich Knabe, Babcie i Babunie * Marii z Czaplińskich Knabe wspomnienia o œ.p. Leonie Kozłowskim napisane w formie listu do Jego córki Bożeny Kozłowskiej-Pycińskiej __________________________ MISCELLANEA * Andrzej Pawłowski, Koncepcja Geoparku Małopolski Przełom Wisły * Paulina Adamska-Malesza, Plecionkarskim szlakiem Wisły. Wszystko zaczęło się od Lucimi __________________________ ŹRÓDŁA * Z pobojowiska. Opisy i wrażenia z miast i wiosek ziemi radomskiej po najściu wojsk niemieckich i austriackich w październiku 1914 roku. (L. Czapliński) __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Śp. Prof. Wacław Urban (1930-2009) (A. Szymanek) __________________________ DOBRODZIEJE, DARCZYŃCY, SPONSORZY TPJ * Sponsorzy Towarzystwa Przyjaciół Janowca w latach 1995-2009 notatnik 16 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Leszek Kwasek, Andrzej Madej, Tadeusz Olejarczyk Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Janowca w 2008 roku * Album "JANOWIEC" nagrodzony w Lublinie * Frekwencja na zebraniach zarządu TPJ w latach 1996-2009 * "Notatnik Janowiecki" poszukiwany przez wielkie biblioteki * XI Zimowe Spotkania Janowieckie __________________________ MOST-KŁADKA NA WIŚLE POMIĘDZY JANOWCEM A KAZIMIERZEM DOLNYM * I. Wprowadzenie * II. Prezentacja projektu, Grażyna Łagoda, Marek Łagoda, Maciej Kowal, Anna Kuśpit * III. Kładka Janowiec-Kazimierz, Wojciech Kosiński * IV. Kładka na Wiśle - z przeglądu prasy regionalnej * V. Przeprawy i mosty Małopolskiego Przełomu Wisły w dziejach radomsko-lubeklskiego pogranicza - zwiastun artykułu, Andrzej Szymanek __________________________ ARTYKUŁY * Katarzyna Pisarek-Małyszek, Paweł Lis, Rozwój przestrzeni miejskiej Kazimierza Dolnego w średniowieczu w świetle Ÿródeł archeologicznych * Wojciech Brochwicz-Lewiński, Stanisław Doktor, Andrzej Gąsiewicz, Grzegorz Kaproń, Tadeusz Kulas, Zdzisław Różak, Andrzej Szymkowiak, Jacek Turant, Zamek w Bochotnicy - fuszerka XIV-wiecznych muratorów czy prowizorka na zlecenie? * Wojciech Brochwicz-Lewiński, Grzegorz Kaproń, Tadeusz Kulas, Zdzisław Różak, Andrzej Szymkowiak, Jacek Turant, Kaplica ze studnią - czy to jedna z najstarszych części zamku janowieckiego? * Małgorzata Maria Brueske, Pan Incognito od mostu Jannowitz (Jannowitzbruecke) w Berlinie * Wanda Szulowska, Nazwiska mieszczan janowieckich z końca XVII wieku * Mariusz Bednarski, Powiśle Puławskie w latach 1944-1947 * Dominika Mierzwa, Andrzej Szymkowiak, Z wizytą w Janowcu i nie tylko... [...czyli o niektórych tajemnicach przyrody, a szczególnie o pięciu ciekawych ślimakach bytujących w okolicach Janowca - red.] __________________________ WSPOMNIENIA * "Krwawa środa" w Kazimierzu Dolnym - 18 listopada 1942 r. * Zygmunt Bulzacki, Relacja świadka tzw. "krwawej środy" w Janowcu nad Wisłą w dniu 17 maja 1944 r. * Maria z Czaplińskich Knabe, Po prostu siostra [wspomnienie o Rucie Czaplińskiej] * Kazimierz Czapliński, Moja chrzestna matka [wspomnienie o Rucie Czaplińskiej] * Bożena Kozłowska-Pycińska, Wspomnienia z lat dziecinnych na zamku w Janowcu * Leszek Kwasek, Krystyna Wolska, Śp. Franciszka Dudzińska-Reizer. Sama o sobie i my o niej [Na podstawie fragmentów listów] * Jerzy Żurawski, Wspomnienie o Andrzeju Gruszeckim (1928-2008) __________________________ MISCELLANEA * Paweł Jusiak, Problematyka historyczna w publikacjach Towarzystwa Przyjaciół Janowca nad Wisłą * Honorata Mielniczenko, Muzeum Zamek w Janowcu - cel, misja i rzeczywistość * Andrzej Szymanek, Janowiec i okolice w piśmiennictwie i ilustracjach XIX-wiecznych wydawnictw prasowych * Michał Pawlikowski, Nota biograficzna o księdzu doktorze Władysławie Chrzanowskim __________________________ ŹRÓDŁA JANOWIECKIE * oprac. Andzrej Szymanek, Pożyczka benedyktynów z Sieciechowa dla Żydów ze Zwolenia i Janowca, 1685 __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Śp. Franciszka z Dudzińskich Reizer * Śp. Jerzy Stoch (1922-2008) * Śp. Andrzej Wójcik (1939-2008) __________________________ DOBRODZIEJE, DARCZYŃCY, SPONSORZY TPJ * Sponsorzy Towarzystwa Przyjaciół Janowca w latach 1995-2008 notatnik 15 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Leszek Kwasek, Działalność Towarzystwa Przyjaciół Janowca w 2007 roku (tym razem o pieniądzach i muzyce) * Hubert Mącik, Kalendarium wydarzeń kulturalnych w Muzeum-Zamek w Janowcu w 2007 roku * Leszek Kwasek, X Zimowe Spotkania Janowieckie * Andrzej Szymanek, "Notatki historyczne Jerzego Stocha" __________________________ ARTYKUŁY * Wojciech Włodarczyk, Janowiec i winnice Środkowej Wisły * Wojciech Brochwicz-Lewiński, Zdzisław Różak, Jacek Turant, Syrokomla - czy wspólne miano herbu i gniazda rodu Syrokomlów było francuskiego pochodzenia? * Wojciech Brochwicz-Lewiński, Zdzisław Różak, Jacek Turant, Kaplica ze studnią na zamku janowieckim * Przemysław Boguszewski, Austro-węgierska Pozycja Środkowej Wisły 1915-1918 * Sebastian Piątkowski, Bez litości. Hitlerowski mord na mieszkańcach Mszadli Nowej w dniu 19 grudnia 1942 roku __________________________ WSPOMNIENIA * Kazimierz Czapliński, Z Litwy przez Syberię do Janowic (ze wspomnień o Józefie Marcinowskim * red. Witold Grabowski, Krystyna Laskoś, Paweł Laskoś-Grabowski, Ruta Czaplińska z Janowic (1918-2008) * z Bronisławą Złotnik rozmawia Jerzy Żurawski, "Bo to ja tak kocham, panie Żurawski" __________________________ MISCELLANEA * Krystyna Wolska, Małgorzata Suszek, Nauczyciele pochowani na cmentarzu parafialnym w Janowcu * Waldemar Wojciech Bednarski, Młodzieżowa organizacja "WOLNA POLSKA" w Puławach 1951-1953 * Filip Jaroszyński, Śmigło od Bregueta XIX. O rzadkim zabytku techniki lotniczej w zbiorach Muzeum Zamek w Janowculadami starego pergaminu * Filip Jaroszyński, Trzy krzyże w Janowcu. Projekt restytucji pomnika w oparciu o odkrytą fotografię z 1913 roku * Filip Jaroszyński, "WINNICA ZAMEK JANOWIEC" - projekt odtworzenia uprawy winorośli na skarpie zamkowej * Filip Jaroszyński, Jak wyglądał browar w Janowcu? * Filip Jaroszyński, Chrzcielnica vel kropielnica z Jaroszyna. Śladami mało znanego zabytku * komentarz: Jan Magierski, Janowiec w fotografii Stanisława Magierskiego * Sławomir Marzec, "...syn Stanisława, wnuk Stefana..." (o wystawie fotografii Waldemara Andzelma) * Elżbieta Kwasek-Hortmanowicz, Historia ludzi dziejami miejsca __________________________ ŹRÓDŁA JANOWIECKIE * oprac. Hubert Mącik, List chana krymskiego Kapłana I Gereja do Jerzego Dominika Lubomirskiego z 5 czerwca 1716 roku __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY * Teresa Zaniewska, Pan od radości z Radości (śp. Andrzej Sas-Jaworski) * Leszek Kwasek, Śp. Józef Janusz (kartka z życiorysu) * Leszek Kwasek, Śp. Zbigniew Blicharski __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE * z listu autora do redaktora, Hipoteza Jerzego Stocha lokalizacji rynku janowieckiego * List redaktora do prof. Kazimierza Czaplińskiego __________________________ NASI AUTORZY * Janina Rusocka-Stoch, Jerzy Stoch notatnik 14 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Leszek Kwasek, Andrzej Madej, Sprawozdanie z działalności TPJ za lata 2004–2006 * Hubert Mącik, Honorata Mielniczenko, Filip Jaroszyński, Kalendarium wydarzeń kulturalnych w Muzeum-Zamek w Janowcu w latach 2005-2006 * Trzej Honorowi Obywatele Janowca * Leszek Kwasek, Jerzy Żurawski, Rozmowa dwóch Honorowych Obywateli Janowca * Andrzej Szymanek, VI Janowieckie Spotkania Historyczne - TARŁOWIE * Leszek Kwasek, IX Zimowe Spotkania Janowieckie, 24 luty 2007 * Wojciech Kosiński, Paweł Byrski, Projekt odnowy przestrzennej Janowca nad Wisłą * VII Janowieckie Spotkania Historyczne - MIEJSKIE DZIEJE JANOWCA. W 470 rocznicę lokacji miasta. Cz. 1: Powstanie i rozwój (XVI-XVIII w.) __________________________ ARTYKUŁY * Paweł Lis, Wisła w procesach osadniczych pradziejów i wczesnego średniowiecza w świetle wyników badań archeologicznych wielokulturowego stanowiska w Puławach-Włostowicach * Jerzy Stoch, Na zamku janowieckim - ludzie i życie * Kazimierz Jaroszek, Wyposażenie dworu w Oblasach i jego biblioteka w świetle inwentarza z 1869 roku * Andrzej Pawłowski, Góra Trzech Krzyży w Parchatce - Wspomnienie o hrabinie Zofii z Matuszewiczów Kickiej * Artur Sykut, Stanisław Brzozowski, Umocnienia Janowca z czasów pierwszej wojny światowej __________________________ WSPOMNIENIA * Krystyna Wolska, Iza Suszek, Szkoła w Janowcu, nauczyciele i Związek Nauczycielstwa Polskiego. Lata 1905 - 2005 (kronika) * Marian Rzeszótko, Wspomnienia z pracy w szkole i działalności społeczno-politycznej w Wojszynie (1930-1944), oprac. Stanisław Zieliński * Hieronim Nielubowicz-Tukalski, Wspomnienie z Janowca (1941), oprac. Stanisław Zieliński * Zofia Tarłowska-Jancewicz, Migawki z II wojny światowej * Bożena Kozłowska, Wspomnienie o Leonie Kozłowskim ostatnim właścicielu zamku w Janowcu nad Wisłą * Jerzy Żurawski, Okoliczności i cel nabycia przez Państwo zamku w Janowcu nad Wisłą w 1975 roku __________________________ MISCELLANEA * Andrzej Szymanek, "Ordynacja Andrzeja Firleja" z 1580 roku. O krótkiej podróży śladami starego pergaminu __________________________ DOBRODZIEJE I SPONSORZY TPJ (1996-2006) notatnik 13 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Sprawozdanie z działalności TPJ za lata 2002-2004, oprac. L. Kwasek, T. Olejarczyk * VI Zimowe Spotkania Janowieckie - Inwestycja w Nasiłowie szansą dla rozwoju Gminy Janowiec, oprac. L. Kwasek * Sprawa Nasiłowa. Kalendarium inwestycji, oprac. T. Kocoń * Opis i sprawozdanie z projektu "Ocalić od zapomnienia" 2003, Jaroszyński * Strategia dla Muzeum Zamek w Janowcu, oprac. W. Malawski * Kalendarium wydarze ń kulturalnych w Muzeum Zamek w Janowcu w latach 2002-2004, oprac. H. Mielniczenko, A. Tołpycho * Kronika parafii pw. św. Stanisława w Janowcu, oprac. ks. J. Socha __________________________ ARTYKUŁY * J. Żurawski, Zamek w Janowcu nad Wisłą. Ruina, jej konserwacja i zagospodarowanie * J. Żurawski, Kaponiera - nieznane dzieło obronne janowieckiego zamku * W. Brochwicz-Lewiński, S. Doktor, A. Gąsiewicz, Z. Różak, A. Suffczyńska,Historia, legendy i nowe metody kartografii geologicznej na przykładzie Janowca (Syrokomli) nad Wisłą * A. Pawłowski, Za, a nawet przeciw, czyli kilka uwag do "Historii, legend i nowych metod kartografii geologicznej..." * M. Parfianowicz, Ołtarze kościoła parafialnego w Janowcu w kontekście twórczości Tylmana z Gameren __________________________ WSPOMNIENIA * M. Czaplińska-Knabe, Pan Bagiński * M. Wolski, Wspomnienie o moim ojcu Bolesławie Wolskim * Z. Jancewicz, Rok szkolny 1945/46 w Janowcu nad Wisłą * Z. Jancewicz, Gdyby pomniki mogły mówić... * K. Wolska, Spotkanie po latach. Wywiad z Marią Gonciarową __________________________ MISCELLANEA * W. Przybyszewski, Widok Janowca (o obrazie Franciszka Ruśkiewicza "Pejzaż z zamkiem i rzeką") * A. Tołpyho, Jeszcze jeden pomysł Leona Kozłowskiego (rzecz o Księdze Pamiątkowej Zamku Janowieckiego) * Z. Segałowicz, Złote pawie - "janowieckie opowiadanie" z przedmową M. Adamczyk-Garbowskiej * M. Adamczyk-Garbowska, Kazimierz, czy Kutno? Zagadki powieści i przekładu. (Szalom Asz, Miasteczko) * Rozmowa z Jarosławem Koziarą twórcą janowieckiego land artu, rozmowę przeprowadził F. Jaroszyński __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY Wspomnienie o Bolesławie Jaślanie, (L. Kwasek) Odszedł Jerzy Boniecki, twórca Fundacji POLCUL __________________________ NASI SPONSORZY I DOBRODZIEJE Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika notatnik 12 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Działalność Towarzystwa Przyjaciół Janowca w 2001 r., oprac. L. Kwasek * Wysokie papieskie odznaczenie dla janowiecczanina Józefa Sułka __________________________ IV ZIMOWE SPOTKANIA JANOWIECKIE * M. Brzozowski, Kształtowanie architektury w Janowcu - czyli o tym jak budować domy i ogrodzenia, jak adaptować i rewaloryzować stare budownictwo, jak planować zieleń z zachowaniem tradycji architektoniczno-budowlanej * A. Kalisz, Rodzimość i kultura form architektonicznych - czynnik aktywizacji Janowca * D. Kopciowski, Głos w dyskusji nad sposobami budowy domów i ogrodzeń oraz modernizacji starego budownictwa * B. Wójcik, Problematyka związana z kształtowaniem zieleni na terenie zespołu krajobrazowo-urbanistycznego - Janowiec nad Wisłą __________________________ ARTYKUŁY * J. Stoch, Zamek janowiecki w oczach Klementyny z Tańskich * K. Jaroszek, Mszadla (część Świderskiego) wieś dawnej parafii janowieckiej w świetle testamentu Wojciecha Rachalskiego z 1814 roku Seria Vistulana * W. Kosiński, Janowiec na tle miast nadrzecznych * J. Warowna, Ewolucja koryta Wisły w przełomie przez Wyżyny Środkowopolskie w ostatnich 200 latach __________________________ MISCELLANEA * A. Sas-Jaworski, Posiady poetów mniejszości narodowych w Kuncewiczówce * I. Malawska, Wykorzystać - chronić. Opozycja czy równość aksjologiczna? W poszukiwaniu lepszego świata __________________________ WSPOMNIENIA * F. Dudzińska-Rejzer, Nie tylko o ratuszu, powodzi i marchewce. (Wczoraj i dziś w Janowcu) * I. Suszek, K. Wolska, Edmund Budniakiewicz - dyrektor szkoły podstawowej w Janowcu w latach 1945-1966 __________________________ ŹRÓDŁA JANOWIECKIE Źródła janowieckie (18) * A. Szymanek, /Księga zmarłych kościoła parafialnego w Janowcu 1688-1722/. Zmarli w latach 1701-1722 __________________________ JANOWIECKIE DROBIAZGI ŹRÓDŁOWE * W. Urban, Antoni ze Skrzynna pastorem zboru kalwińskiego w Janowcu? __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE * K. Czapliński, (List do redakcji "Notatnika") __________________________ Z ŻAŁOBNEJ KARTY Wspomnienie o koledze Zdzisławie Borcie, (L. Kwasek) Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika notatnik 11 SPIS TREŚCI AKTUALIA * Jak upłynął rok 2000 w Towarzystwie Przyjaciół Janowca?, oprac. L. Kwasek * III Zimowe Spotkania Janowieckie, oprac. L. Kwasek * III Janowieckie Spotkania Historyczne, oprac. __________________________ ARTYKUŁY * A. Szymanek, Barbara Tarłowa starościna sochaczewska w świetle testamentu z 1613 roku * J. Stoch, Mikołaj Junosza Piaskowski podkomorzy krzemieniecki * S. Piątkowski, Przyczynki do biografii nauczycieli Szkoły Powszechnej w Janowcu w latach 1918-1945 * A. Tołpycho, Kamienny ołtarzyk z przedstawieniem św. Jerzego w Muzeum Zamek w Janowcu nad Wisłą * A. Sas-Jaworski, Współczesne poglądy na budowę geologiczną Małopolskiego Przełomu Wisły __________________________ WSPOMNIENIA * R. Czaplińska, Śmierć domu * K. Wolska, Kampania wrześniowa 1939 r. - opowieści Bronisława Łuczyńskiego ciąg dalszy * K. Wolska, Wieńczysław czy Mieczysław * W Janowcu byłem, starego człowieka oszukałem, z Bohdanem Zadurą rozmawiał A. Sas-Jaworski __________________________ MISCELLANEA * K. Wolska, Janowiec nad Wisłą już w Brukseli __________________________ ŹRÓDŁA JANOWIECKIE Źródła janowieckie (16) * H. Gmiterek, Przyczynek do dziejów związków rodu Lubomirskich z Janowcem Źródła janowieckie (17) * A. Szymanek, Folwark Oblasy Księże (dawniej: Plebania Góra). Krótka historia urokliwego zakątka janowieckiej ziemi (według rozmaitych źródeł podana) __________________________ NASI AUTORZY Z żałobnej karty - śp. Mieczysław Kurzątkowski (1932-2000) __________________________ LISTY, POLEMIKI, RECENZJE * T. Zaniewska, List do redakcji * B. Strynkowski, Mała Ojczyzna - Janowiec nad Wisłą (o książeczce A. Sas-Jaworskiego) * T. Zaniewska, Kazimierscy Żydzi Królewscy (o książeczce A. Sas-Jaworskiego) Zapytaj o możliwość zakupu Notatnika Zamek w Janowcu nad Wisłą jest siedzibą jednego z oddziałów Muzeum Nadwiślańskiego. Dawniej był własnością magnackich rodów Firlejów, Tarłów i Lubomirskich. Obecnie turyści mogą zwiedzać zespół budowli: Zamek bastejowy wzniesiony na pocz. XVI w. i rozbudowywany do XVIII w. Z jego powstaniem... Męćmierz to stara osada flisacka, dziś letniskowa wieś położona nad samą Wisłą 3 km od centrum Kazimierza. Można tu dotrzeć idąc lasem miejskim. Mijamy wtedy po drodze ruiny wciąż malowniczej i pobudzającej wyobraźnię willi Szukalskiego z początku XX w. Dochodzimy na wzgórze zwane od nazwiska... Kamer na żywo zlokalizowana w Puławskim Parku z widokiem na Pałac Czartoryskich. Zespół Szkół im. Jana Koszczyca Witkiewicza prowadzi w roku szkolnym 2019/2020 nabór do następujących szkół: TECHNIKUM cykl kształcenia 4 lata dla absolwentów gimnazjum i 5 lat dla absolwentów szkoły podstawowej, praktyki zawodowe organizowane przez szkołę w trakcie nauki (uczeń sam może wskazać... Z czasów średniowiecza pochodzi kamienna wieża - zwana Basztą - która prawdopodobnie stanowi pozostałość pierwotnego zamku. W połowie XIV w. z rozkazu Kazimierza Wielkiego został wzniesiony poniżej Baszty również kamienny Zamek . Dotąd zachowała się legenda o związku tego króla z piękną Żydówką... Parochet pięknej Estery Jedną z pierwszych legend, jakie poznałem w dzieciństwie, była niezwykła historia miłości króla Kazimierza Wielkiego i pięknej Żydówki Estery . Jej wypadki toczyły się w scenerii doskonale mi znanej: w romantycznej scenerii Kazimierza nad Wisłą. To niezwykłe miasteczko,... Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki godziny otwarcia: poniedziałek godz. - wtorek - piątek w godz. sobota Bochotnica - wieś między Puławami a Kazimierzem, którą musi minąć każdy turysta jadący czy to od strony Warszawy, czy od Lublina. Znana każdemu, kto w szkole nie przespał lekcji o "Antku" Bolesława Prusa. Tu bowiem pisarz umieścił akcję swojej noweli. " Wieś leżała w niewielkiej dolinie. Od... Janowiec to niewielka miejscowość, stolica gminy - jedynej w województwie lubelskim położonej na lewym brzegu Wisły. Odcinek Wisły nad którym leży Janowiec to Małopolski Przełom Wisły, zachwycający krajobrazami. Sam Janowiec i większość wiślanego "wybrzeża" gminy leżą w granicach Kazimierskiego Parku ciągnie się wzdłuż podnóża wysokiej skarpy na której stoi wspaniały zamek (dziś co prawda w ruinie). Historia Janowca Wiadomo że miejscowość istniała już w XII wieku - wtedy pod nazwą Serokomla. Rozwijała się gospodarczo dzięki położeniu przy przeprawie przez Wisłę. W połowie XIV powstał tu murowany kościół. Prawa miejskie zostały nadane w XVI wieku wraz z nową nazwą: wiek to czasy przynależności do możnego rodu Firlejów herbu Lewart (od końca XV wieku). Mikołaj Firlej, hetman wielki koronny, wzniósł w latach 1508-26 potężny renesansowy zamek, przebudowany późnej w stylu barokowym. Później i zamek i miasto podupadały, aż do utraty w XIX praw miejskich przez Janowiec i popadnięciu zamku w ruinę (która to mimo wszystko pozostaje wielką atrakcją turystyczną okolicy) Zamek Zamek zbudowany w pierwszej połowie XVI był początkowo fortecą która w razie niebezpieczeństwa miała dać schronienie tutejszej ludności. Już w drugiej połowie XVI wieku został przebudowany przez Andrzeja Firleja na renesansowa rezydencję- powstał wtedy między innymi pałac w skrzydle południowym. Przebudowę prowadził słynny wówczas architekt włoski Santi GucciNa początku XVII zamek po przejściu w ręce rodu Tarłow zostaje po raz kolejny przebudowany, tym razem w stylu barokowym. Między innymi znacznie rozbudowany zostaje czasie "potopu" Szwedzi obrabowali i zniszczyli zamek. Odbudowują go, już w stylu rokoko, Lubomirscy, którzy w międzyczasie weszli w jego posiadanie. Zamek miał się dobrze dopóki właścicielami byli magnaci - od końca XVIII kolejni właściciele nie mieli już finansowych możliwości utrzymywania ogromnej budowli i zamek powoli popadał w ruinę. Upadek przyspieszyły zniszczenia w czasie wojen napoleońskich z Austrią. W okresie międzywojennym zamek kupił Leon Kozłowski który był w stanie jedynie spowolnić proces upadku zamku. Pewnie dzięki kiepskiemu stanowi budowli nie zabrały komunistyczne władze po drugiej wojnie, i tak Leon Kozłowski stał się ostatnim i jedynym panem na zamku w całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W 1975 zamek zakupiło Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym. Muzeum przeprowadziło serię badań archeologicznych i architektonicznych (stąd jest dobrze znana historia zamku). Zamek został częściowo odbudowany, jest udostępniony do zwiedzania, jest tu filia Muzeum Nadwiślańskiego z wystawą dotyczącą historii zamku. Pogoda nie nastrajała do spacerów po parku: buro, szaro, pochmurnie. Udaliśmy się więc od razu na zamek. Widok z mostu przepiękny. Wielkie malownicze ruiny janowieckiego zamku (budowla ma 732 m2 powierzchni) z charakterystycznymi pasami na budynku bramnym stoją na szczycie wysokiej skarpy nad Wisłą. Z trzech stron otacza je naturalny wąwóz i stromizna. Dostęp jest tylko od wschodu i tam też wzniesiono Wielką Basteję i wykopano fosę. Sam budynek bramny również posiada cechy bastei, a początkowo na jego piętrze mieściła się kaplica. Dwie okrągłe, narożne baszty chroniły zamek od wschodu i zachodu. Od północy poza linię pierwotnych murów wystaje prostokątny budynek wybudowany dla zamku zostało przez wieki bardzo mocno zniszczone dlatego też zamek od wielu lat jest w remoncie, jednakże dużą część udostępniono zwiedzającym. Odrestaurowano już budynek przy elewacji północnej oraz skrzydło wschodnie z krużgankami. Schody w skrzydle wschodnim umożliwiają wejście na trzecie piętro skąd rozciąga się wspaniały widok na okolicę. Z góry dobrze widać pierwotny podział zamku na dwie części: zachodnią czeladną z małym dziedzińcem i rycerską z wielkim dziedzińcem. Oddziela je zrujnowany dziś budynek drugiej zamkowej kaplicy wzniesionej przez Lubomirskich nad obrosłą legendami dawną studnią. Poniżej, skręcając w lewo w kierunku budynku bramnego przechodzi się do dawnej sali rycerskiej a obecnie tarasu widokowego a idąc w prawo widzimy wnętrze bastei. Obok krużganków znajduje się szalet, wyjątkowy bo dwuosobowy!Legenda o Białej DamieW ruinach janowieckiego zamku, po zmroku spaceruje postać w zwiewnej białej szacie. Jest to janowiecka Biała Dama, duch niegdysiejszej właścicielki z rodu Lubomirskich. Odwiedza swój zamek, stoi na jego straży. Zamek posiadał trzy słynne sale z marmurowymi posadzkami i kolumnami: salę portretową, bawialną i jadalną. Ta pierwsza utrzymana była w kolorze karmazynowym, a jej ściany w całości pokrywały obrazy przedstawiające historię rodziny Lubomirskich, a także portrety skoligaconych z nią rodów jak Zamoyscy, Tarłowie, Ożarowscy, Ligęzowie. Sala bawialna była największa i pomalowana na żółto. Pod sufitem posiadała chór dla dworskiej kapeli. Z kolei jadalnia była błękitna z miejscami dla aż 100 osób! Ciekawie prezentowałą się też książnica, wypełniona regałami z różnymi księgami. Dla wytłumienia kroków na podłodze leżały perskie kobierce, a sufit ozdobiono kasetonami ze scenami z życia Akademii Krakowskiej. Zwisająca figura Ateny ze świecznikami przypominała, iż jest to miejsce zdobywania wiedzy. W sumie komnat było aż 98, w tym 7 ZAMKU Z KOŃCA XVII WIEKU. ŹRÓDŁO: „ZAMKI W POLSCE PÓŁNOCNEJ I ŚRODKOWEJ”. Legenda o pieczonym kucharzu Na zamku w Janowcu gotował swego czasu kucharz wyjątkowo utalentowany. Wspaniale gotował państwu Lubomirskim, ale swoich podwładnych, kuchcików terroryzował swoim zachowaniem. Prześladował ich na każdym kroku: zabraniał jeść, bił, ganił za byle co, urządzał karczemne awantury, wymierzał okrutne kary. Nienawidzili go kuchcikowie z całego serca. Kiedyś, gdy na jakąś ucztę miała być przyrządzona pieczeń, kuchcikowie przyrządzili ją z niezwyłego mięsa, ze swego szefa. Zamiast wołu upiekli na rożnie okrutnego kucharza, po czym zniknęli z zamku. Legenda mówi, że nigdy nie zostali ukarani za tę zbrodnię, ponieważ nikomu nie udało się ich odnaleźć. Budowę zamku w Janowcu rozpoczął w I poł. XVI w. Mikołaj Firlej herbu Lewart, hetman wielki koronny i kasztelan krakowski. Jego dzieło kontynuował syn Piotr, wojewoda lubelski. Jako budulec wykorzystano kamień i cegłę. Wcześniej, gdy właścicielem tych ziem był ród Janowieckich także mógł istnieć tu jakiś obiekt obronny. Po śmierci Piotra Firleja zamek przeszedł w spadku na jego syna Andrzeja stając się jego jedyną siedzibą. Po śmierci Andrzeja Firleja w 1585 roku w zamku krótko rezydowali Dulscy herbu Przegonia. Po nich przeszedł w ręce Tarłów. W 1654 roku zamek przeszedł na własność Lubomirskich. Około 1664 roku sprowadzili oni do Janowca Tylmana z Gameren, który zaprojektował dla nich kaplicę wzniesioną przy murze oddzielającym dwa dziedzińce zamkowe. Po okresie zniszczeń szwedzkich zamek stał się piękniejszy niż kiedykolwiek wcześniej. Lubomirscy w odbudowę włożyli ogromne środki chcąc uczynić z niego reprezentacyjną siedzibę jednej z gałęzi rodu. Zwieźli więc do Janowca piękne meble, liczne obrazy, kryształy, brązy, zakupili gabinet numizmatyczny i bibliotekę złożoną z kilku tysięcy tomów. Ponad 100 komnat zostało wyposażonych i ozdobionych z gustownym przepychem. W zamku gościli królowie i książęta. Pojawił się też August II Mocny, wyjątkowo w polskim stroju. Uczta jaką wydano na jego cześć przerosła jego najśmielsze oczekiwania. Podobno powtarzał do Antoniego Lubomirskiego „Schoen, sehr schoen Lieber Prinz” i nie chcąc się z nim rozstawać poprosił o odprowadzenie do samej Warszawy. Legenda o tajemnym przejściu Podobno i w janowieckim zamku było tajemne przejście, jak w każdym porządnym zamku. Miało prowadzić z podziemi kaplicy zamkowej do Wisły. Obecnie śladem po tym przejściu jest studnia, która znajduje się na terenie kaplicy. Mówi się, że kiedyś wyciągnięto ze studni wiadro wody a w nim pływała kaczka. A to by znaczyło, że przepłynęła podziemnym tunelem z Wisły do studni. W czasie II wojny św. wojsko sowieckie wrzucało do studni esesmanów, broniących zamku. W 1783 roku zamek od Lubomirskich odkupił Mikołaj Piaskowski herbu Junosza i rezydował w nim do śmierci w 1803 roku. Na tym skończyły się czasy świetności janowieckiej rezydencji. Zamek został opuszczony i zaczął niszczeć, kolejni właściciele Janowca uznawali, że wydatki na utrzymywanie tak wielkiego założenia są za duże. Zamek do 1928 roku służył za źródło materiału budowlanego. Wtedy zakupił go Leon Kozłowski, który przed drugą wojną rozpoczął remont murów. Niestety zniszczenia z końca wojny zmarnotrawiły ledwo rozpoczęte prace remontowe. Leon Kozłowski pozostał właścicielem zamku w czasach Polski ludowej, ale zaniechał prób odbudowy. W 1975 roku sprzedał zamek na rzecz Muzeum Kazimierza Dolnego. Legenda o nieszczęśliwej Helenie Było to dawno dawno temu.. Córka właścicieli zamku, Helena Lubomirska zakochała się w młodzieńcu, który nie dorównywał jej pozycją społeczną. Rodzice zdecydowanie przeciwstawili się jej planom matrymonialnym. Zrozpaczona Helena skoczyła z okna komnaty, w której więzili ją rodzice, umierając od zderzenia z dziedzińcem zamkowym. Dalszy ciąg przypomina troszeczkę bajkę o Królewnie Śnieżce. Zwłoki Heleny pochowano w szklanej trumnie. Nie wiadomo z jakich powodów jej ciało złożono na zamku w Kazimierzu. Duch Heleny co noc wracał do Janowca i odwiedzał sypialnię rodziców. Mając nadzieję na przywrócenie spokoju duszy zmarłej córki, Lubomirscy sprowadzili trumnę do Janowca i umieścili w miejscowym kościele. Nie wiadomo czy duch Heleny przestał nawiedzać sypialnię rodziców, ale pewne jest, że do dziś zdarza się go spotkać jak przemyka wśród ruin zamku w Janowcu. W 1976 roku rozpoczęto trwające do lat 90-tych prace zabezpieczające ruinę przed dalszymi zniszczeniami. W 1993 roku zdecydowano się odbudować część skrzydeł i stworzyć w nich hotel, kawiarnie, muzeum oraz ośrodek kulturalny. Nieopodal zamku znajduje się dwór wraz z budynkami gospodarczymi przeniesiony tu z miejscowości Moniaki. W środku możemy oglądnąć w pełni wyposażoną siedzibę ziemiańską z XVIII w. Także spichlerz został zagospodarowany i prezentowana jest w nim ekspozycja etnograficzna. Ostatnie spojrzenie na Janowiecki zamek i ruszamy w dalszą drogę 🙂

janowiec nad wisłą dawniej i dziś